Słowniczek giełdowy
Poniżej prezentujemy słownik pojęć giełdowych. Większość tych pojęć posiada także obszerniejsze wyjaśnienie, które znajdziecie na naszym blogu inwestora giełdowego.
Wybór alfabetyczny:
A – B – C – D – E – F – G – H – I – J – K – L – M – N – O – P – Q – R – S – T – U – V – W – X – Y – Z
A
- afiliant Dom maklerski niebędący członkiem giełdy i składający swoje zlecenia na giełdę za pośrednictwem członka giełdy
- akcja Papier wartościowy, dokument świadczący o udziale jego właściciela w kapitale spółki akcyjnej, uprawniający go do otrzymywania dywidend i uczestnictwa w walnych zgromadzeniach akcjonariuszy
- animator (na rynku praw pochodnych) Członek giełdy, który na podstawie umowy zawartej z GPW, jest zobowiązany do stałego zgłaszania na własny rachunek ofert kupna i sprzedaży
- asymilacja połączenie dwóch linii notowań tego samego papieru wartościowego
B
- bessa Długotrwała, silna tendencja spadkowa na rynku
- bp (bez prawa poboru) Informacja podawana obok kursu giełdowego dla danej akcji oznaczająca, że nabywcom akcji nie przysługuje już prawo poboru
C
- wskaźnik C/Z (ang. P/E) Wskaźnik cena akcji/zysk netto na akcję. Wartość wskaźnika odpowiada okresowi, po którym przedsiębiorstwo wypracuje zysk równy jego wartości rynkowej. Wskaźnik C/Z powinno porównywać się ze wskaźnikiem branżowym i wskaźniki wyznaczonym dla innych spółek. Im niższa wartość współczynnika, tym lepiej. Oznaczać to może, że firma osiąga spore zyski przy relatywnie niskiej wycenie rynkowej. Jednak wysoka wartość wskaźnika wcale nie musi świadczyć o słabej kondycji finansowej spółki, a o pozytywnym postrzeganiu przez inwestorów perspektyw zarobkowych spółki. W II kwartale 2005 roku średnia wartość wskaźnika dla spółek notowanych na GPW przyjmowała wartość równą 14.
- CAPM (Capital Asset Pricing Model) model wyceny aktywów i pasywów wiążący ryzyko mierzone przy udziale współczynnika beta z oczekiwaną stopą zwrotu z danego papieru wartościowego
- wskaźnik C/WK (ang. P/BV) Wskaźnik cena akcji/wartość księgowa. Wskaźnik określa stosunek bieżącej ceny rynkowej akcji do jej wartości księgowej przypadającej na jedną akcję. Na giełdzie polskiej rozpiętość C/WK przyjmuje wartości od 0,5 do 3,5. Średnia wartość wskaźnika w ostatnim roku przyjęła wartość 2. Zmiana wartości wskaźnika powinna być śledzona w czasie i porównywana z innymi spółkami danej branży. Wyższa wartość wskaźnika charakterystyczna jest dla dużych spółek o dobrych perspektywach rozwoju. Może również wskazywać na przewartościowanie akcji spółki. Z kolei niska wartość wskaźnika (poniżej jedności) oznacza, że cena rynkowa akcji znajduje się na poziomie niższym niż jej wartość księgowa i sugeruje problemy finansowe spółki lub może być przyczyną niedoszacowania akcji spółki.
- wskaźnik C/PG (ang. P/CE) Wskaźnik cena akcji/przepływy gotówkowe.Wskaźnik stanowi relację ceny jednej akcji do zysku netto i amortyzacji przypadających na jedną akcję. Wskaźnik ten interpretuje się podobnie jak wskaźnik P/E. Ponieważ wskaźnik uwzględnia amortyzację, jego wartość jest odpowiednio niższa.
- cykl życia przedsiębiorstwa zespół faz rozwoju przedsiębiorstwa, na które składają się: dojrzewanie, wzrost, dojrzałość i schyłek
D
- daytrader (inwestor jednosesyjny) Inwestor kierujący się strategią inwestycyjną, polegającą na otwieraniu i zamykaniu pozycji podczas jednej sesji. Daytrader jest inwestorem krótkoterminowym. Charakteryzuje się generowaniem dużego obrotu w krótkim czasie.
- DCF – (Discounted Cash Flows) zdyskontowane przepływy gotówkowe
- dezinwestycje proces wyzbywania się przez przedsiębiorstwo aktywów o niskiej produktywności lub uznanych za zbędne
- dywergencja hossy (byka) Powstaje jeżeli ceny osiągają dołek na poziomie niższym od poprzedniego dołka, a wykres wskaźnika analizy technicznej osiąga dołek na wyższym poziomie niż podczas poprzedniego spadku. Taka sytuacja jest ostrzeżeniem przed zmianą trendu na zwyżkujący.
- dywergencja bessy (niedźwiedzia) Powstaje jeżeli ceny zwyżkują, a wykres wskaźnika analizy technicznej osiąga szczyt na niższym poziomie niż podczas poprzedniego wzrostu. Powinno to być ostrzeżeniem przed zmianą trendu na zniżkujący.
- dopuszczalne wahanie kursu Określone dla poszczególnych systemów notowań i typów papierów wartościowych maksymalna zmiana kursu w stosunku do kursu odniesienia
- dywidenda Określona uchwałą walnego zgromadzenie akcjonariuszy spółki część zysku netto spółki, przypadająca do wypłaty na jedną akcję. O terminie i wysokości dywidendy decyduje walne zgromadzenie
E
- EBIT – (Earnings Before Interest and Taxes) zysk operacyjny przed odsetkami i opodatkowaniem
- emisja pierwotna akcji Emisja pierwotna akcji jest to pierwsza oferta publiczna akcji firmy, powodująca zmianę w strukturze własnościowej spółki z prywatnej na publiczną.
- emitent podmiot wystawiający papiery wartościowe we własnym imieniu
- EPS – (Earnings Per Share) zysk netto przypadający na jedną akcję
- wskaźnik EV/EBIT Formuła wskaźnika Enterprise value do zysku operacyjnego jest zbliżona do formuły wskaźnika P/E. Jednak w tym przypadku kapitalizacja została dodatkowo powiększona o zadłużenie netto. Uważa się, że EV (wartość przedsiębiorstwa) lepiej oddaje rzeczywistą wartość spółki od zwykłej kapitalizacji rynkowej, gdyż uwzględnia ona zadłużenie spółki, które będzie musiało być spłacone przez inwestora, chcącego ją przejąć.
- wskaźnik EV/EBITDA W przypadku tego wskaźnika, w odróżnieniu od wskaźnika EV/EBIT, zysk operacyjny został powiększony o amortyzację. Dzięki temu można skuteczniej porównywać spółki posiadające znaczny majątek trwały, wymagający dużych nakładów inwestycyjnych, o długim okresie zwrotu. W przypadku takich właśnie spółek EBITDA daje lepszy obraz ich sytuacji finansowej niż EBIT, który został zaniżony przez odpisy amortyzacyjne.
F
- formacja Formacja to pewien kształt lub wzór, który ukazuje się na wykresach cen akcji. Formacje dzielą się na kategorie i służą prognozowaniu przyszłych ruchów cen.
- fixing (ustalenie kursu jednolitego) system notowań według kursu jednolitego
- fundusz powierniczy wyodrębniona finansowo wspólna masa majątkowa uczestników, o zmiennej wartości i stałym przeznaczeniu gospodarczym, zarządzana przez towarzystwo funduszy powierniczych
- fundusz otwarty Fundusz otwarty zbywa jednostki uczestnictwa i dokonuje ich odkupienia na żądanie uczestnika funduszu. Z chwilą odkupienia jednostki uczestnictwa są umarzane z mocy prawa.Inwestor może mieć udział w zysku bądź w drodze reinwestowania przyrostu wartości aktywów netto i powiększenia wartości jednostki uczestnictwa, bądź w drodze wypłaty okresowo obliczanej (np. co rok) nadwyżki aktywów funduszu ponad wartość środków wpłaconych przez uczestników funduszu
- fuzja występuje wówczas, gdy z dwóch łączących się jednostek pozostaje jeden podmiot prawny – zwykle gdy siła łączących się stron jest nierówna
G
- brak haseł (jeżeli chciałbyś zobaczyć tu jakieś hasło wyślij je nam)
H
- brak haseł (jeżeli chciałbyś zobaczyć tu jakieś hasło wyślij je nam)
I
- brak haseł (jeżeli chciałbyś zobaczyć tu jakieś hasło wyślij je nam)
J
- joint venture jedna z form międzynarodowej kooperacji przemysłowej o charakterze kapitałowym, polegająca na podjęciu przez co najmniej dwóch partnerów wspólnej działalności w ramach utworzonego w tym celu podmiotu gospodarczego
K
- Krótka sprzedaż, inaczej gra na zniżkę (bear position), polega na sprzedaży pożyczonych za pośrednictwem biura maklerskiego papierów wartościowych. Pożyczone akcje oddaje się w określonym terminie, odkupując je na giełdzie. Inwestorzy stosują krótką sprzedaż w sytuacji spadku cen akcji.
L
- linia MACD Linia MACD powstaje przez obliczenie różnicy pomiędzy dwiema średnimi ruchomymi wykładniczymi, przeważnie 12 i 26-dniową.
- linia sygnału Linia sygnału to zwykle 9-okresowa średnia wykładnicza linii MACD. Punkty przecięcia linii sygnału przez linię MACD są sygnałami kupna lub sprzedaży akcji.
- linia trendu spadkowego Linia trendu spadkowego jest prostą biegnącą prawoskośnie w dół wzdłuż kolejnych, coraz niżej położonych szczytów.
- linia trendu wzrostowego Linia trendu wzrostowego jest prostą biegnącą prawoskośnie ku górze wzdłuż kolejnych wyżej położonych dołków.
M
- MACD MACD (Moving Average Converegence/Divergence) czyli analiza zbieżności i rozbieżności średnich ruchomych jest wskaźnikiem składającym się z linii MACD oraz linii sygnału. Przecięcie linii sygnału przez linię MACD od dołu jest sygnałem kupna, od góry – sygnałem sprzedaży.
- MACD-histogram MACD-histogram powstaje przez odjęcie od linii MACD linii sygnału. Sygnałami kupna lub sprzedaży są przecięcia poziomu zerowego. Niekiedy na wykresie wskaźnika i na wykresach cen pojawiają się dywergencje, które wysyłają najsilniejsze sygnały zapowiadające zmianę trendu.
N
- brak haseł (jeżeli chciałbyś zobaczyć tu jakieś hasło wyślij je nam)
O
- opór Opór to poziom lub obszar, na którym presja ze strony podaży jest silniejsza od popytu. Lina oporu wyznaczona jest z reguły przez poprzedni szczyt.
- oscylator Oscylatory stanowią rodzaj wskaźników stosowanych w szczególności przy braku wyraźnego trendu na rynku. Przykładem oscylatora jest RSI – wskaźnik siły względnej.
P
- prawo do akcji Jest to prawo majątkowe, przysługujące inwestorom giełdowym w odniesieniu do akcji danej spółki akcyjnej. Stanowią one „czasowy substytut” akcji danej spółki tzn. mogą być notowane na giełdzie od chwili oficjalnego zamknięcia zapisów na odpowiadające im akcje. Dzieje się tak celem szybkiego upłynnienia tych walorów na rynku wtórnym, które z czysto formalnych względów oczekiwać muszą na rejestrację w sądzie faktycznych wyników swoich emisji na rynku pierwotnym.
- wskaźnik P/EBIT We wskaźniku P/EBIT, w odróżnieniu od P/E zamiast zysku netto zastosowano zysk operacyjny. Na poziom EBIT nie mają wpływu przychody i koszty finansowe oraz zdarzenia nadzwyczajne, które mogą zaciemniać obraz spółki i dlatego uważa się, że jest on bardziej wiarygodnym parametrem wyników spółki. Wskaźnik P/EBIT należy interpretować w podobny sposób jak P/E.
- wskaźnik P/EBITDA W porównaniu do wskaźnika P/EBIT, wskaźnik P/EBITDA dodatkowo uwzględnia wysokość rocznych odpisów amortyzacyjnych spółki. Dzięki temu spółki inwestujące znaczne środki w aktywa trwałe mają niższy poziom P/EBITDA w porównaniu z P/EBIT.
- prawo poboru Zasada umożliwiająca zachowanie przez dotychczasowych akcjonariuszy zachowania co najmniej proporcjonalnego udziału w kapitale akcyjnym danej spółki akcyjnej po nowej emisji jej akcji. Zgodnie z tą regułą, objęcie przez akcjonariuszy odpowiedniej ilości nowych akcji zależy od już posiadanego ich stanu ilościowego. Odbywa się w terminie specjalnie wyznaczonym im przez spółkę. W szczególnych sytuacjach (np. wejście inwestora strategicznego), możliwe jest wyłączenie dotychczasowych akcjonariuszy z prawa poboru przy nowej emisji akcji, wskutek podjęcia podczas walnego zgromadzenia akcjonariuszy stosownej uchwały
- wskaźnik P/S Wskaźnik ceny rynkowej do przychodów ze sprzedaży na 1 akcję ukazuje ile trzeba zapłacić za 1 zł przychodu spółki. Poziomy tego wskaźnika są zróżnicowane branżowo i dlatego też wartości P/S należy porównywać wyłącznie wśród przedsiębiorstw o podobnym profilu działalności.
- prosta średnia ruchoma (MA) Prosta średnia ruchoma = (P1+P2+…+PN)/N gdzie:
P – cena zamknięcia
N – liczba dni, które obejmuje średnia
Q
- brak haseł
R
- Relative Strength Index (RSI) RSI=100-100/(1+RS) gdzie:
RS = średnia wartość wzrostu cen zamknięcia z x dni / średnia wartość spadku cen zamknięcia z x dni.
Wskaźnik RSI umieszczony jest na pionowej skali od 0 do 100. Na skali umieszczone są dwie linie poziomie na wysokości 70 i 30. Obszar powyżej linii 70 uznawany jest za poziom wykupienia rynku, a poniżej linii 30 za poziom wyprzedania rynku. - wskaźnik ROA Wskaźnik rentowności aktywów pokazuje, jak efektywnie zarządza się majątkiem firmy. Warto także zwrócić uwagę na tendencję. Wzrastająca wartość ROA świadczy o poprawiającej się zyskowności.
- wskaźnik ROCE Rentowność kapitału zaangażowanego określa efektywność wykorzystania przez spółkę powierzonych jej kapitałów, bez względu na źródło ich pochodzenia. Ten wskaźnik pozwala na zidentyfikowanie firm najszybciej pomnażających powierzone im środki finansowe.
- wskaźnik ROE Wskaźnik ten opisuje relację pomiędzy wypracowanym zyskiem netto a wielkością zaangażowanych kapitałów własnych. Powszechnie uznaje się, że jest to najważniejszy spośród wszystkich wskaźników rentowności, mówi bowiem właścicielom, jak efektywnie „pracuje” ich kapitał.
- wskaźnik ROS Wskaźnik rentowności sprzedaży netto opisuje kondycję finansową firmy i jej jakość zarządzania. Im wyższy poziom rentowności netto tym lepiej. Warto zwrócić uwagę na tendencję. Rosnąca rentowność netto świadczy o poprawiającej się kondycji podmiotu.
- Rynek hossy Rynek hossy (bull market)- okres, zazwyczaj kilkuletni, w którym ceny na giełdzie rosną.
S
- Split – obniżenie wartości nominalnej akcji przy jednoczesnym utrzymaniu dotychczasowego kapitału akcyjnego spółki. Split bywa określany podziałem akcji. Spółki przeprowadzają split w celu zwiększenia dostępności inwestorów do własnych akcji, a co za tym idzie do zwiększenia płynności własnych akcji.
T
- trend Trend rynkowy to kierunek, jaki przyjmują szczyty i dołki wyznaczane przez ceny.
U
- brak haseł (jeżeli chciałbyś zobaczyć tu jakieś hasło wyślij je nam)
V
- brak haseł (jeżeli chciałbyś zobaczyć tu jakieś hasło wyślij je nam)
W
- Wezwanie Wezwanie – mechanizm zabezpieczający akcjonariuszy przed sytuacją, w której kontrolę nad spółką w sposób nagły przejmuje jeden inwestor lub grupa inwestorów. Wzywający informuje rynek o swoich zamiarach i poprzez biuro maklerskie skupuje akcje po określonej cenie. Cena jest najważniejszym elementem wezwania. Nie może ona być mniejsza od średniej ceny z ostatnich 6 miesięcy na giełdzie ani od najwyższej ceny, jaką zapłacił wzywający w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
- wskaźnik WFG Wskaźnik Fundamentalny Giełdowe.pl jest sumą pozycji spółki w rankingach wg 4 grup wskaźników: 2 grup wskaźników rynkowych oraz wskaźników rentowności i dynamiki. Im niższa wartość ‘wskaźnika rankingowego’, tym spółka jest lepsza fundamentalnie.
- wolne przepływy pieniężne Wolne przepływy pieniężne (ang. free cash flow) definiuje się jako zysk netto powiększony o amortyzację i wzrost zadłużenia oraz pomniejszony o wydatki inwestycyjne, zwiększenie kapitału pracującego i spłatę zadłużenia. Inaczej, jest to gotówka, która pozostaje po dokonaniu wydatków operacyjnych i inwestycyjnych.
- wolumen Wolumen to liczba walorów (np. akcji) będących w obrocie w badanym okresie.
- wykładnicza średnia ruchoma (EMA) EMA=P dzisiaj * K + EMA wczoraj * (1-K) gdzie:
K=2/(N+1)
N – liczba dni w EMA
P dzisiaj – dzisiejsza cena
EMA wczoraj – EMA z poprzedniego dnia
X
- brak haseł (jeżeli chciałbyś zobaczyć tu jakieś hasło wyślij je nam)
Y
- brak haseł (jeżeli chciałbyś zobaczyć tu jakieś hasło wyślij je nam)
Z
- zysk operacyjny Zyskiem operacyjnym nazywamy dochód przed opodatkowaniem i odliczeniem odsetek. Wskaźnik ten nie jest korygowany o saldo zysków i strat nadzwyczajnych oraz nie uwzględnia on kosztów związanych z funkcjonowaniem rynku finansowego. Zysk operacyjny jest miarą efektywności firmy niezależnie od jej sytuacji finansowej.
Jeżeli uważasz, że w naszym słowniczku brakuje jakiegoś hasła, skontaktuj się z nami.